- اخیرا سهام شرکت (فولاد مبارکه) با رشد متناسبی همراه شده است. دلیل آن را چطور ارزیابی میکنید؟
رشد سهام این شرکت را میتوان ناشی از وجود چند اتفاق در این حوزه دانست. یکی از این اتفاقات رشد جهانی قیمت فولاد است که در قیمتهای داخلی تاثیرگذار بوده و باعث رشد ارزش سهام شركتهاي فولادي شده است. دیگر اینکه شرکت فولاد مبارکه به تازگی در سنگان (استان خراسان) یک واحد گندلهسازی ٥ ميليون تني راهاندازي کرده که باعث ميشود برای تأمین مواد اوليه مورد نیاز خود هزینه کمتری پرداخت کند.
- یعنی کل نیاز لازم توسط این واحد در خصوص گندله برآورده میشود؟
خیر؛ اکنون 7 و نیم میلیون تن گندله در شرکت فولاد مبارکه و 5 میلیون تن در واحد سنگان توليد میشود و بدين ترتيب مجموع توليد گندله در اين دو واحد به 12میلیون و پانصد هزار تن ميرسد كه اين مقدار گندله براي توليد ٨ و نيم ميليون تن فولاد كفايت ميكند و عمده خوراک گروه مبارکه در تولید فولاد از طريق اين دو كارخانه تأمین میشود. این اتفاق دومی است که علاوه بر رشد جهانی فلزات بر رونق کنونی سهام فولاد مبارکه تاثیرگذار بوده است. همچنین این شرکت براي سال مالي جاري 25 تومان سود برای هر سهم پیشبینی کرده که توانسته ٣٠ درصد آن را در سه ماهه نخست محقق سازد كه گزارش آن در کدال موجود است و قطعا این موضوع هم عامل تاثیرگذاری در رشد قیمت سهام فولاد مبارکه بوده است. یکی دیگر از عوامل اثرگذار در رشد اخیر قيمت سهام فولاد مبارکه مربوط ميشود به دراختیار گرفتن بخش عمدهاي از سهام شرکت سرمايهگذاري توسعه معادن و فلزات به عنوان هلدینگی که سهام معادن بزرگ سنگ آهن مانند گل گهر، چادرملو و صبا نور، فولاد خراسان، كابل شهید قندی، کک طبس، فولاد سرمد ابر كوه را در مالكيت خود دارد که این موضوع هم به نوبه خود در رشد قيمت سهام شرکت فولاد مبارکه بيتاثير نبوده است.
- با چه هدفی سهام غالب شرکت توسعه معادن و فلزات را خریدید؟
این اقدام در جهت قویتر شدن زنجیره تولید و داشتن نقطه اتصال محکمتر به معادن انجام شد. در این میان باید به یکی از اشتباهات فرآيند خصوصیسازی در گذشته اشاره کنم كه بجاي اين كه سهام هر يك از معادن بزرگ سنگ آهن را با يكي از فولادسازهاي بزرگ يكجا قيمتگذاري و عرضه كنند تا تولیدكنندگان فولاد از بابت تامين مواد اوليه مورد نياز دغدغهاي نداشته باشند، معادن را جدا و فولادها را جدا خصوصي كردند و از همان زمان تامين خوراك براي فولادسازها به بزرگترين نگراني آنها تبديل شد. ميبينيد كه در مورد مس اين اتفاق نيفتاد و درست عمل شد و سهام معدن و كارخانه مس سرچشمه را يكجا و يكپارچه در بورس عرضه كردند. از همين جهت و جهت رفع اين نقيصه، مديران شركت فولاد مباركه پس از عرضه سهام شركت در بورس همواره مترصد فرصت بوده اند كه به طريقي خود را به معادن نزديك كنند و در راستاي همين سياست هم در مزايده سهام شركت سرمايهگذاري معادن و فلزات شركت كرديم و خوشبختانه موفق به تملك آن شديم. البته هنوز هم معتقدم مالكيت معادن سنگ آهن بايد به فولادسازها داده شود تا مالكيت زنجيره ارزش از سنگ آهن تا محصول در اختيار سهامداران واحد باشد و بازدهي سهام افزايش يابد. البته باید گفت که مجموعه فولاد مبارکه به دلیل داشتن سهام عمده شرکت توسعه معادن و فلزات و تملك بخشي از سهام گل گهر و چادر ملو با کل مجموعهها رابطه مالكيتي و مديريتي داشته و از این بابت كمتر دچار مشکل بوده و با خريد سهام جديد معادن و فلزات اين رابطه مستحكمتر شده است.
- به نظر شما تا چه زمانی روند افزایش جهانی فولاد ادامه دارد؟
قيمت فولاد در بازار جهاني همواره به صورت سينوسي فراز و نشيب دارد و تقريبا هر ٨ تا 10 سال يكبار به اوج و به قعر مي رسد. در حال حاضر پس از افت شديد و ناگهاني قيمت در سال ٢٠١٥ مجددا بازار در مسير رونق طبيعي و افزايش قيمت دورهاي خود قرار گرفته و به طور معمول این روندها در برههای شتاب میگیرند و سپس ملایم شده و به حالت تعادل میرسند اما پیشبینی نمیشود که به اين زودي شاهد روال کاهشی قیمتها در حد یک سال پیش باشيم گرچه ممكن است، عطش شديد فعلي بازار فولاد كمي فروکش كند.
- آیا بالا رفتن قیمت فولاد در دنیا به دنبال رخ داد خاصی ایجاد شد؟
دقیقا؛ این روند به دنبال بروز سه اتفاق در چین رخ داد. نخست تغییر آییننامههای مربوط به محیط زیست و دشوار کردن قوانین زيست محيطي در چین است که به موجب آن قرار است جرایم زیست محیطی از ابتداي سال ٢٠١٨ تا سه برابر افزایش پیدا کند که بر این اساس برخی واحدهای تولیدکننده فولاد بايد تعطيل كنند يا کاهش تولید داشته باشند.از طرفي با به اجرا گذاشتن قوانين سختگيرانه زيست محيطي تعداد قابل توجهي از كارخانجات ککسازی درچین رویه کاهش ظرفیت را در پیش گرفتهاند كه اين موضوع خود باعث افزايش قيمت كك و در نتيجه افزايش قيمت تمام شده فولاد شده است. حال از آنجایی که این کشور 50 درصد فولاد جهان را تولید میکند اگر 10 درصد از تولید خود را کاهش دهد در روند کلی بازار فولاد تاثیر بسزایی خواهد داشت. البته مسایل دیگری مانند درگیری ترامپ با چینیها بر سر تعرفه فولاد، افزایش قیمت نفت و غیره هم بر این روند افزايشي موثر بوده است.
- فکر میکنید عملکردی که در سه ماه اخیر داشتید، باز هم ادامه داشته باشد یا این اتفاق حاصل شتاب جهانی فولاد است که در آینده فروکش میکند؟
تغییرات جهانی مربوط به یکی، دو ماه اخیر است و رشد مثبت فولاد مبارکه در سه ماه گذشته از این روند تاثیری نگرفته بلکه این رشد نتیجه عملکرد مطلوب شركت بوده است و به طور قطع در آینده مثبتتر هم خواهد شد.به برنامههای توسعهای فولاد مبارکه هم اشارهای داشته باشيد. در خراسان کارخانه تولید کنستانره 5 میلیون تنی در دست احداث داریم که تاکنون حدود 54 درصد آن پیشرفت فیزیکی داشته و تا اواسط سال آینده افتتاح خواهد شد. این کارخانه خوراک گندلهسازی موجود در سنگان را که در بالا به آن اشاره کردم، تأمین میکند.یک واحد توسعه مهم و تاثیرگذار هم در بخش توليد فولاد و ورق فولادي نورد گرم در مجتمع فولاد سبا داريم که ظرفیت آن را به دو برابر افزایش داده و تولید آزمایشی آن شروع شده است؛ این موضوع وضعیت فولاد مبارکه را دگرگون خواهد کرد. به خصوص برای تأمین ورقهای نازک که در صنعت لوله و پروفیلسازی مصرف میشود، تاثیرگذار خواهد بود.
ظرفیت فولاد مبارکه در سال گذشته 5.4 میلیون تن بود که در نيمه دوم سال به 7.2 افزایش پیدا کرد و اثر این رشد در عملكرد سال جاری دیده خواهد شد. مجموعه این عوامل بر بازدهی و فروش شرکت افزایش قابل توجهی خواهد داشت و با افزايش ظرفيت توان توليد هزینه تمام شده کاهش میيابد زیرا در این صورت هزینههای سربار و ثابت روی تناژ بالاتري سرشکن میشوند.علاوه بر راهاندازي طرحهاي افزايش ظرفيت در سال گذشته چند واحد هم راهاندازی شد که البته افزایش کمی نداشت اما موجب ارتقای کیفی شد که به کمک آن ورقهای خودرو و نیز ورقهایی با استاندارد ای پی آی که در تهیه لولههای نفت و گاز و صنایع دریایی کاربرد دارد، تولید کردیم. همچنین ورق عاجدار را برای نخستین بار در ایران، سال گذشته تولید کردیم. این کالاها ارزش افزوده بالاتری دارند. در مجموع سیاستهای ما به سمت تولید کالاهای با ارزش افزوده بالاتر و تولیدات صنعتی مانند صنایع خودرو، لوازم خانگی جهتدهی شده است.
- حجم سرمایهگذاری برای احداث واحد تولید کنستانتره چه میزان بوده است؟
سرمایهگذاریهای انجام شده، برای راهاندازی واحد گندلهسازی یک هزار میلیارد و تولید کنتستانتره 1300 میلیارد تومان است. همچنین برای افزایش ظرفیت فولاد سبا و طرح توسعه آن حدود 850 میلیارد تومان ايجاد خود کارخانه هزینه داشت به علاوه بر آن براي ايجاد زیرساختهاي آن مانند احداث خطوط ريلي و اتصال كارخانه به شبکه ريلي كشور و پست برق و تصفيه آب هم حدود ٣٥٠ میلیارد تومان هزینه شد. در مجموع میتوان گفت که حدود 3500 میلیارد تومان در سه پروژه كنسانتره، گندله و توسعه سبا سرمایهگذاری شده است. البته شركت فولاد مبارکه در چهار سال گذشته تقریبا معادل 5300 میلیارد تومان در بخشهاي مختلف سرمایهگذاری كرده است.
- برای تأمین مالی از فاینانس هم استفاده کردهاید؟
سرمایهگذاریهایی که تاکنون انجام شده همگی از منابع داخلی تأمین شده است اما دو قرارداد بزرگ پیش رو داریم که بر مبنای فاینانس خواهند بود و قراردادهای آنها منعقد شده البته هنوز در فرآیند فاینانس هستیم که از اروپا تأمین مالی میشود. این دو واحد شامل توسعه فولاد هرمزگان از 1.5 میلیون تن به 3 میلیون تن و نیز كارخانه نورد گرم شماره دو فولاد مبارکه است که ورقهای کیفی با عرض بالاتر تولید میکند.
- از بازارسرمایه چطور؟
سال گذشته یک مورد تأمین مالی از طریق بازار سرمایه به اندازه 100 میلیارد تومان انجام دادیم. این کار زمانی انجام شد که نرخ تأمینمالی از طریق بانک بالا بود. اگر بتوان با 15 درصد از طریق بانک تأمین مالی کرد به طور مسلم بانک مناسب تر است هرچند که بازارسرمایه هم نرخ خود را با بانک تنظیم میکند.
- نرخ تأمین مالی از بازارسرمایه به دلیل وجود بازارگردان و متعهد پذیرهنویس و ... نسبت به بانک بیشتر نیست؟
البته بايد اين نرخ را با نرخ بهره موثر بانكي مقايسه كرد كه اگر بيشتر شد دليلي ندارد از آن طريق تامين مالي كنيم. سال گذشته ما با شرايط خوبي اين كار را كرديم در قالب خرید سلف این کار را انجام دادیم و برای معادن طرف قرارداد خود تأمین مالی کردیم. در این حالت هزینه اضافی تحمیل نمیشود، حال با تأمین مالی از طریق بانک هم که 18 درصد نرخ بهره عنوان میشود اما بهره موثر آن ممكن است به ٢١ يا 22 درصد هم برسد اگر تامين مالي از طريق بازار سرمايه با نرخ زير ٢٠ درصد امكان پذير باشد قطعا مقرون به صرفه است.
- در حوزه صادرات چه فعالیتهایی داشتید؟
فولاد مبارکه در اتحادیه اروپا و خاورميانه بازارهای خوبی را تسخیر کرده است. همينطور در آفریقا و جنوب شرق آسیا بازارهای جديدي كشف كردهايم ولي در سال جاری به دلیل افزایش تقاضای داخل سهم صادرات را كاهش و توزيع در داخل را افزايش داديم. البته تا سال گذشته صادرات ما فقط ورق فولادي بود اما در سال جاری به دلیل افزایش تقاضا برای خرید ورق، صادرات ورق را کاهش داده و به جای آن با طرح توسعهای که سال گذشته داشتیم و در سال جاری در مدار آوردیم و به تولید اسلب پرداختیم به صادرات اسلب روی آوردیم.
- بیشترین حجم صادرات چه میزان بوده است؟
بیشترین حجم صادرات در سال 94 و معادل یک میلیون و 800 هزار تن بوده که 62 درصد آن به اتحادیه اروپا صادر شده است. فروش در اتحادیه اروپا خود نشاندهنده کیفیت مناسب و تعهد شرکت به مشتریان است.از آنجایی که محصول ما نیمه صنعتی است و مشتريان صنعتی داریم مشتريان ما کارخانههايي هستند كه خط تولیدشان را با مشخصات و ویژگیهای محصول عرضه شده ما تنظیم میکنند؛ از این رو نمیتوان در ادامه عرضه؛ تناوب و نظم ارائه آن را رعایت نکرد. بنابراین فولاد مبارکه همواره سعی کرد تا این تعهد را به موقع انجام دهد تا به عنوان یک برند قابل اطمینان در بازار شناخته شود.
- در سال گذشته چطور؟
در سال 95 یک و نیم میلیون تن صادرات داشتیم که اين مقدار صادرات در مقايسه با سال ٩٤ از لحاظ تناژ به دليل افزايش تقاضا در بازار داخل کاهش داشت و از نظر ارزش نيز به دليل كاهش قيمتها در بازارهاي جهاني كاهش داشته است. دليل افزايش تقاضاي داخلي براي محصولات فولادي در سال ٩٥ اعمال تعرفه واردات بود كه كاهش واردات و افزايش تقاضا براي توليدات داخلي را به همراه داشت. درواقع تعرفهای که روی واردات گذاشته شد، سبب شد تا جلوی واردات گرفته شود و تقاضا برای بازار داخلی افزایش پیداکند. پيشبيني ميشود در سال جاری هم از نظر تقاضاي داخلي شرایط خوبی داشته باشيم و شاید مجبور شویم تا صادرات را به حداقل برسانیم؛ هرچند که با به دست آوردن بازارهای صادراتی نباید آن را راحت از دست داد.
- چالشها و مسایل پیش روی صادرات در این حوزه چیست؟
فولاد مباركه در صادرات نسبتا موفق عمل كرده اما به طور كلي معمولا بخشی از مسائل و مشكلات صادرات شركتها درون بنگاهی است و بخشي هم محدوديتهاي زيربنايي و ساختاري خارج بنگاهي است. در حوزه مسایل درون بنگاهی مسایلی مانند تکنولوژی تولید، نوع تولیدات و فرهنگ کار آشنا نبودن با فرهنگ جامعه هدف و ضعف مشتری مداری و پايبندي به تعهدات را ميتوان به عنوان اصليترين عوامل عدم توفيق در صادرات نام برد. از طرفی اكثر واحدهاي فولاد سازي داخلي به جز مجموعههایی مانند فولاد مباركه، ذوب آهن، فولاد خوزستان و هرمزگان که تجربه موفقي در صادرات دارند، بقیه واحدها از نظر ظرفيت توليد در اشل اقتصادي نيستند و شرایط مناسبی برای توليد متنوع كيفي با مزيت صادراتي ندارند. محدوديت ديگر موقعیت جغرافيايي و محل قرار گرفتن واحدهاست كه هزينه دسترسی به بنادر و هزینه حمل و نقل را افزايش ميدهد. همچنین در بخش زیربنایی جاده و راهآهن و راههای دریایی هم از دیگر مسایل مورد توجه و محدود كننده هستند. در سال ٩٢ حدود 600 هزار تن صادرات داشتیم در سال ٩٣ يك ميليون تن در سال ٩٤ يك ميليون و ٨٠٠ هزار تن و در سال ٩٥ هم ١/٥ ميليون تن صادرات داشتيم. در سال ٩٤ كه صادرات شركت به يك ميليون وهشتصد هزار تن رسید شاهد بوديم که اسکلههای ما برای این حجم جوابگو نبود چه برسد به حجمهای بالاتر؛ بنابراین به رغم بالا رفتن تولید برای رشد صادرات نیاز به پیشرفت و تجهیز امكانات زیربنایی به خصوص در حوزه حمل و نقل جادهاي، ريلي و اسكله محسوس است.
- دلیل رونق بازار داخلی را چطور ارزیابی میکنید؟
رونق و فعالیت بیشتر صنایع مانند ایران خودرو و سایپا به عنوان مشتریهای اصلی ما كه تمام ورقهای فولادی مورد نیازشان را از فولاد مباركه تهیه میکنند نسبت به سال گذشته افزایش تولید دارند. اين افزايش توليد خودرو به معنی مصرف بیشتر محصولات فولادي است.همچنین همانطور که در بالا اشاره کردم با گذاشتن تعرفه، واردات محدود شد و ورقهاي وارداتي جاي خود را به توليدات داخلي داد. در سال 94 روی ورقهای فولادی تعرفه وجود نداشت و نبود تعرفه و افت قيمت جهاني موجب شد تا بیش از 3 میلیون تن واردات انجام شود زیرا صرف با واردات بود اما از سال 95 با گذاشتن تعرفه، هزينه واردات افزايش يافت و ديگر انگیزهای برای واردات وجود نداشت.
- فولاد مبارکه خریدهایی در حوزه انرژی از بورس انرژی داشته و یکی از موتورهای محرک این بورس بودید، دلیل آن را چطور ارزیابی میکنید؟
فولاد مباركه بزرگترین مصرفکننده برق کشور هست و اين شركت بيش از 1000 مگاوات برق مصرف ميكند. به طور مسلم باید از وزارت نیرو و توانیر برق مورد نیاز خود را تهیه کنیم. زمانی که بورس انرژی فعال شد و نیروگاههای بخش خصوصی به عرضه برق پرداختند ما فکر کردیم که هم میتوانیم برق مورد نیازمان را به جای این که به صورت مونوپول از توانیر بگیریم، از منابع مختلفی تهیه کنیم و هم میتوانیم به لحاظ قیمتی رقابتی ایجاد کرده و برق را با قیمت مناسبتری تهیه کنیم. اما خريد برق به طور مستقيم و بدون پشتيباني توانير خالي از اشكال نيست زيرا موضوع تعمیرات و توقف در نیروگاهها وجود دارد که برای کار ما مشکل ایجاد میکند. بر این اساس بین شرکت فولاد مبارکه یک قرارداد سه جانبه با توانیر به عنوان واسط و پشتیبانی کننده و انتقال دهنده برق و بخش خصوصی به عنوان تامين كننده و فروشنده و فولاد مبارکه به عنوان مصرفکننده منعقد شد. این کار به براي نخستین بار و به طور آزمایشي با خريد 200 مگاوات از بخش خصوصي با موفقيت انجام شد. نیروگاههای بخش خصوصی هم از فولاد مبارکه به عنوان مشتری دست به نقد تقاضای زیادی براي انعقاد قرارداد داشتهاند و بر همین اساس قرارداد دوم را هم بستیم و در حال حاضر ما 400 مگاوات از بخش خصوصی برق دریافت میکنیم.
نظر شما